Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję...
  • Klawisze dostępności
    Przejdź do treści
    Alt
    1
    Mapa witryny
    Alt
    2
    Wersja tekstowa
    Alt
    3
    Wersja z wysokim kontrastem
    Alt
    4
    Wyszukiwarka
    Alt
    5
    * Na Macu zamiast klawisza Alt używaj Ctrl+Option(⌥)
  • Mapa witryny

Palenie tytoniu

W Polsce 37% zgonów mężczyzn oraz 15% zgonów kobiet z powodu chorób układu krążenia wiąże się z paleniem tytoniu, a 55% zgonów mężczyzn oraz 12% zgonów kobiet z powodu nowotworów spowodowanych jest paleniem tytoniu.

Palenie papierosów wielokrotnie zwiększa ryzyko zakrzepicy związane ze stosowaniem doustnych środków antykoncepcyjnych. Już rok po zaprzestaniu palenia ryzyko zgonu z powodu choroby niedokrwiennej serca jest u byłego palacza o 50% niższe niż u osoby, która nie zerwała a nałogiem. 8% wszystkich zgonów związanych z paleniem papierosów jest wynikiem biernej ekspozycji na dym tytoniowy.


Nikotyna zawarta w dymie tytoniowym podwyższa częstość tętna i ciśnienie tętnicze krwi, co powoduje wzrost zużycia tlenu przez mięsień sercowy. Tlenek węgla wdychany z dymem tytoniowym redukuje ponadto możliwości transportowe tlenu przez krew. Palenie powoduje istotne podwyższenie poziomu trójglicerydów VLDL (lipoproteidy o bardzo niskiej gęstości), poziomu LDL (lipoproteidy o niskiej gęstości) i obniżenie poziomu HDL (lipoproteidy o wysokiej gęstości).


Sprawdź:

  • Swoje uzależnienie od nikotyny, wykonując test wg Fagerströma
  • Jak silną masz motywację do rzucenia nałogu – test wg Schneider
  • Jak rzucić palenie?

Przygotowała mgr Bożena Krymska 

  • Test uzależnienia od nikotyny wg Fagerströma
    1. Jak szybko po przebudzeniu zapala Pan/Pani pierwszego papierosa?
    • do 5 minut – 3 pkt
    • 6-30 minut – 2 pkt
    • 31-60 minut – 1 pkt
    • po 60 minutach – 0 pkt
    1. Czy ma Pan/Pani trudności z powstrzymaniem się od palenia w miejscach, gdzie to jest zakazane?
    • Tak – 1 pkt
    • Nie – 0 pkt
    1. Z którego papierosa jest Panu/Pani najtrudniej zrezygnować?
    • z pierwszego rano – 1 pkt.
    • z każdego innego – 1 pkt.
    1. Ile papierosów wypala Pan/Pani w ciągu dnia?
    • 10 lub mniej – 0 pkt.
    • 11-20 – 1 pkt.
    • 21-30 – 2 pkt.
    • 31 i więcej – 3 pkt.
    1. Czy częściej pali Pan/Pani papierosy w ciągu pierwszych godzin po przebudzeniu niż w pozostałej części dnia?
    • Tak – 1 pkt.
    • Nie – 0 pkt.
    1. Czy pali Pan/Pani papierosy nawet wtedy, gdy jest Pan/Pani tak chory/a, że musi leżeć w łóżku?
    • Tak – 1 pkt.
    • Nie – 0 pkt.

    Suma punktów ………………………….


    Poniżej 7 punktów
    Pacjent nie jest prawdopodobnie farmakologicznie uzależniony od nikotyny, a palenie tytoniu jest dla niego bądź wyuczonym bądź psychospołecznie generowanym zachowaniem. W leczeniu odwykowym powinna wystarczyć symulowana autorytatywną poradą lekarską silna motywacja i wola zostania abstynentem, skrupulatne wykonanie dobrze zaplanowanego programu samokontroli oraz wsparcie ze strony otoczenia.


    7 punktów i więcej
    Pacjent jest prawdopodobnie farmakologicznie uzależniony od nikotyny i, o czym jest głęboko przekonany, nie może żyć bez papierosa. Główny problem stanowią występujące po zaprzestaniu palenia objawy zespołu abstynenckiego, np. głód nikotyny. Należy rozważyć, czy poza zastosowaniem metod psychoterapeutycznych i samokontrolnych, nie należy pacjentowi podać środków farmakologicznych.

  • Test motywacji do zaprzestania palenia wg Schneider
    1. Czy chcesz rzucić palenie ? Tak / nie
       
    2. Czy decydujesz się na to dla siebie samego (podkreśl „tak”), czy dla kogoś innego, np. dla rodziny itp. (podkreśl „nie”) tak / nie
       
    3. Czy podejmowałeś/aś już próby rzucenia palenia? Tak / nie
       
    4. Czy orientujesz się, w jakich sytuacjach palisz najwięcej? Tak / nie
       
    5. Czy wiesz, dlaczego palisz tytoń? Tak / nie
       
    6. Czy mogłabyś/mógłbyś liczyć na pomoc rodziny, przyjaciół, gdybyś chciała/chciał rzucić palenie? Tak / nie
       
    7. Czy członkowie twojej rodziny są osobami niepalącymi? Tak / nie
       
    8. Czy w miejscu, którym pracujesz, nie pali się tytoniu? Tak / nie
       
    9. Czy jesteś zadowolony ze swojej pracy i trybu życia? Tak / nie
       
    10. Czy orientujesz się, gdzie i w jaki sposób szukać pomocy, gdybyś miała/miał problemy z utrzymaniem abstynencji? Tak / nie
       
    11. Czy wiesz, na jakie pokusy i trudności będziesz narażona(-y) w okresie abstynencji? Tak / nie
       
    12. Czy wiesz, w jaki sposób samej/samemu sobie poradzić w sytuacjach kryzysowych? Tak / nie

     

    Suma odpowiedzi: …………. tak / ………… nie


    Jeżeli suma udzielonych przez pacjenta odpowiedzi „TAK” jest wyższy od sumy odpowiedzi „Nie”, oznacza to, że umotywowany jest on stosunkowo silnie do zerwania z nałogiem palenia tytoniu.


    Jeżeli natomiast pacjent częściej zakreślał odpowiedź „NIE”, oznacza to, że jego gotowość rozerwania z nałogiem nie jest zbyt wysoka i może w ogóle nie zdecydować się na podjęcie próby zaprzestania palenia bądź może ponieść porażkę już w pierwszych dniach abstynencji.

  • Jak rzucić palenie?

    Etap 1. Przygotowanie do rzucenia palenia

    • Napisz listę powodów do rzucenia palenia
    • Poproś przyjaciela lub członka rodziny, by też rzucił palenie razem z tobą
    • Ustal datę rzucenia palenia i bądź konsekwentny
    • Miej realne oczekiwania

    Etap 2. Zmiana dotychczasowych zwyczajów.

    • Utrudnij dostęp do palenia. Nie kupuj papierosów w opakowaniach zbiorczych.
    • Zastanów się zanim sięgniesz po papierosa.
    • Zmniejsz liczbę wypalanych papierosów
    • Spróbuj zmienić markę papierosów na taką, która ci nie smakuje

    Etap 3. Okres próbny.

    • Spróbuj nie palić papierosów na jakiś czas.
    • Nie myśl o tym, że już nigdy nie będziesz palić, pomyśl raczej, że nie będziesz palić od określonego dnia
    • Wypierz swoją odzież, aby nie pachniała papierosami.

    Etap 4. Dzień rzucenia palenia.

    • Wyrzuć papierosy, zapalniczki, popielniczki.
    • Poproś stomatologa, a by usunął nalot tytoniowy z zębów. Zobacz, jak ładnie wyglądają.
    • Staraj się mieć jak najwięcej zadań w dniu, którym rzucasz palenie.
    • Kup sobie jakiś smakołyk lub w inny sposób uczcij ten dzień.
    • Przypomnij rodzinie i przyjaciołom, że od dzisiaj rzucasz palenie i poproś ich o wsparcie.

    Etap 5. Gdy przyjdzie kryzys.

    • Pij dużo płynów: wody, soków, około 6-8 szklanek
    • Umyj twarz zimną wodą.
    • Odetchnij głęboko kilka razy, zrób kilka przysiadów, pobiegaj w miejscu.
    • Otwórz okno, zrób kilka ćwiczeń fizycznych.
    • Umyj zęby odświeżającą, np. miętową pastą.
    • Wypij szklankę ciepłego mleka.
    • Gryź marchewkę, ogórek, jabłko lub seler.
    • Żuj miętową gumę.
    • Idź na spacer.
    • Weź prysznic.
    • Postaraj się zająć czymś ręce.